Hasan Uğurlu Barajı ve Hidroelektrik Enerji Santrali (HES)

Hasan Uğurlu Barajı ve Hidroelektrik Santrali, Samsun ili Ayvacık kazasında , Yeşilırmak üstünde , elektrik enerjisi imalatı amacıyla 1971-1981 seneleri aralarında inşa edilmiş bir baraj ve hidroelektrik santralidir. Barajdaki su cebri borularla taşınmamakta, barajın yanındaki dağın içindeki tünelle taşınıp türbinlere çarptırılmaktadır. Hasan Uğurlu Barajı ve Hidroelektrik Santrali, yeryüzünde bu yönüyle tektir.

Kil çekirdekli kaya dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 9.600.000 m3, akarsu yatağından yüksekliği 175 metre, normal su kotunda göl hacmi 1 .073,75 hm3, normal su kotunda göl alanı 22,66 km2’dir. 500 MW güç kapasitesine sahip hidroelektrik santrali senede 1 .217 GWh elektrik enerjisi üretir.

Japonya hükümetinden sağlanan kredilerle inşa edilmiştir. Baraja inşaatın başlama aşamalarında , 1971 senesinde bir trafik kazasında yaşamını yitiren DSİ Samsun 7. Bölge Müdürü Hasan Uğurlu’nun adı verilmiştir.

Hasan Uğurlu Barajı ve Hidroelektrik Enerji Santrali (HES) Samsun’un, Yeşilırmak üstünde yer almaktadır . Kamuya ait olan Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) aracılığıyla işletilen santral 500 MW kurulu gücü ile Türkiye’nin 36. Samsun’un ise 4. büyük enerji santralidir. Tesis bununla birlikte Türkiye’nin 10. büyük Hidroelektrik Santrali’dir. Hasan Uğurlu Barajı ve HES aşağı yukarı 1.155.268.817 kilovatsaat elektrik imalatı ile 357.093 bireyin gündelik yaşamında gereksinim duyduğu (konut, sanayi , metro erişimi , resmi daire , çevre aydınlatması gibi ) tüm elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilir. Hasan Uğurlu Barajı ve HES yalnızca konut elektrik kullanımı dikkate alındığında ise 371.971 konutun elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilecek elektrik imalatı yapmaktadır.

Santral :

119 m uzunluk, 21 m genişlik ve 37.50 m yüksekliğinde olan santral binası dört adet türbin-generatör birimi , bir montaj kısmı, bir de kumanda ve büro bölümünden ibarettir. Santralda 4 ( dört ) adet Francis tipi türbin yer almaktadır . 129.000 kw. gücünde ve 166.7 devir/dk olan bu türbinler 111 m. düşü ile baraj gölünde bulunan suyun enerjisini, generatör vasıtası ile elektrik enerjisine dönüştürür. Santralde 24 saat hizmet vererek vardiyalı çalışan 8 kumanda odası elemanı işletme görevinin aksatılmadan yerine getirilmesini sağlarlar. Santralde, Toshiba firması türbin ve türbin aksamını, Hitachi firması generatör teçhizatını, NPC firması koruma ve kumanda sistemlerini, trafoları (Toshiba marka), şalt tesislerini, Fujikawa firması 380 kV.luk yağlı kabloları teçhiz etmişlerdir.

Hasan Uğurlu Barajı Kronolojisi

• 6 Şubat 1983 : Hasan Uğurlu Barajı ve HES’in 4 ünitesi de (500 MW) devreye girerek tam kapasite üretime başlamıştır.
• 28 Aralık 1979 : Barajın eş güçlere sahip ilk iki ünitesi (toplam 250 MW) devreye alınmıştır.

Elektrik Üretim Bilgileri

Hasan Uğurlu Barajı ve HES yıllık elektrik üretimi tablosu;