Petrol ve Doğal Gaz nasıl bulunur?

Petrol ve doğal gaz nasıl bulunur?

Kömürden çeşitli olarak petrol ve doğal gaz, dünyanın ancak belirli bölgelerinde bulunuyor . Bu yüzden dünyanın en pahalı, en çok yatırım gerektiren sektörlerinden biri. Arama-bulma faaliyetlerindeki risk çok yüksek . İstatistik bilgilere göre , dünya petrol bulma ortalaması 1/10 sondalama kuyusu olarak veriliyor. Bu, açılan 10 kuyudan 9’unun kuru ya da boş olduğu , ayrıyeten de 9 kuyu için yapılmış olan yatırımların boşa gittiği manasına geliyor.

Sektörün en mühim ayağını arama etkinlikleri oluşturur. Arama etkinlikleri de hem yetişmiş insan gücüne hem teknolojik gelişkinlikleri yüksek donanıma aynı zamanda tek bir arama faaliyetinde dahi milyonlarca dolar değerinde yatırıma ihtiyaç duyar.

Jeolog ve jeofizikçiler de bu sürecin anında her evresinde bulunurlar.

Sektörün teknik süreçleri bir zincirin parçaları benzeri . Jeolojik çalışmalar jeolojik harita çıkarılması, kaya kesitlerinin ölçülmesi, yapı ve levha özelliklerinin saptanması, gözeneklilik ve geçirgenliklerinin belirlenmesi, yeraltı haritalarının kurulması benzeri saha işlerini, yanında da sahadan edinilen tüm örneklerin incelendiği laboratuvar araştırmalarını içerir .

Sismik

Günümüzde, hidrokarbon brikintilerinin yerini bulmada jeofizik yöntemler kullanılıyor. Bunlardan biri olan sismik yansıma yolu , alt katmaların hakikat yapısını anlamada ve bu yapının grafiğini çıkarmada kullanılan en yaygın yöntem.

Sismik araştırma yapmak üzere geliştirilmiş özel bir kamyonla yerin yüzeyinden bir enerji verilir. Bu sayede yaratılan şok vibrasyon yüzeyin altında kırılan ya da yansıyan dalgaları üretir. Bir tabakadan ötekine geçerken dalgaların yayılımları değişir.

Jeofizikçiler, yüzeye yerleştirilmiş “jeofon” denen alıcıların yardımıyla dalgaların yansımalarını idrak edip kaydederler.

Sismik yansıma yolu dışarısında karada uygulanan keşif metotları deniz aramalarına imkân vermez. Sismik araştırma yapmak üzere tasarlanmış sismik gemilerse, deniz üstünde rahatlıkla ve her istikamete hareket edip veri toplayabilirler. Hatta bu yöntemle denizde arama yapmak karadakinden çok daha pratik olur .

Jeofzikçilerin topladığı sismik kayıtlar, teknolojisi çok yüksek bilgisayarlarda, özel geliştirilmiş yazılımlarla incelenir.

Böylelikle, alt katmanların katman yapısına ilişkili olarak 2 ya da 3 boyutlu görüntüler elde edilir. Sismik görüntüler, hidrokarbon içeren olası tabakaların bulunabilmesi için uzmanlarca yeniden değerlendirilir.

Bulguların nihayetinde , aranan alanda hidrokarbon olabileceği kanısına varılırsa, teyit etmek üzere sondalama yapılması gerekir.

Kuyu tamamlama işlemleri hidrokarbonun doğal gaz ya da petrol oluşuna göre çeşitlilik gösterir. Yapı bir doğal gaz rezervuarıysa yüzeye vana sistemleri kurulur.
Yapı petrol rezervuarıysa kuyu içerisine ve yüzeye petrolün kalitesine göre çeşitli özellikte pompa sistemleri yerleştirilir.

Kuyudan çıkan hidrokarbonların bir imalat sahasına eriştirilmesi için boru hatları kurulur. Hidrokarbonlar bu hatlarla, ara sıra önce ara istasyonlara, sonrasında da imalat sahasına iletilir.

Üretim sahasına iletilen hidrokarbonlar burada ayrıştırılır. Bu sayede, hem tuzlu su benzeri istenemeyen maddeler atılır aynı zamanda karışık gelmeleri durumunda petrol ve doğal gaz ayrışır.

Ayrıştırma işlemi bittiğinde hidrokarbon gazsa, boru hatlarıyla ya doğal gaz ana boru hattına iletilip kullanıma sunulur ya da depolanmak üzere yeraltındaki depolara enjekte edilir. Hidrokarbon petrolse, önce imalat alanındaki büyük tanklara alınır. Buradan, petrol boru hatları, ya da deniz ve kara tankerleriyle rafinerilere ulaştırılır.

[box type=”info” align=”aligncenter” ]
Okumanızı tavsiye ettiğimiz diğer yazılarımız:
[highlight]Petrol ve Doğalgaz Nedir, Nasıl Oluşur?
Fosil Yakıt Nedir?
Fosil Yakıtlar Nasıl Oluşur?
Petrol ve Doğal Gaz Nasıl İşlenir?[/highlight]
[/box]